Alcoholisme of drankzucht is de verslaving aan alcohol.

Iedereen geniet wel eens van een glaasje wijn of een lekker koud biertje. Daar is over het algemeen helemaal niets mis mee; gematigd drank gebruik kan de gezondheid zelfs ten goede komen.

Echter kan alcoholgebruik soms uit de hand lopen waardoor er kans is op een alcoholverslaving. In zo’n geval kunnen er diverse onaangename symptomen ontstaan en is er een groot gevaar voor de gezondheid. Professionele hulp zal noodzakelijk zijn om alcoholisme te behandelen.

Wat is alcoholisme?

Er wordt van alcoholisme gesproken wanneer iemand geestelijk en lichamelijk afhankelijk is geworden van alcohol.

Is alcoholisme een ziekte?

Alcoholisme kan omschreven worden als een ziekte met een dwangmatig verlangen naar alcohol, een verminderd oordeels­vermogen en verlies van controle.

Als iemand continu en zwaar drinkt, zullen er op een gegeven moment psychologische, fysieke en neurologische veranderingen optreden. Eerst geeft alcohol drinken je een prettig gevoel en maak je eenvoudig contact met anderen. Langzaamaan zul je steeds meer nodig hebben om normaal te kunnen functioneren. Er vinden veranderingen in de hersenen plaats die ervoor zorgen dat het controleverlies over het alcoholgebruik steeds groter wordt. Ook zal het oordeelsvermogen afnemen, en zul je de wereld anders ervaren. Zo zul je onder andere jouw alcoholprobleem en verslaving flink onderschatten.

Uiteindelijk zal er een compleet controleverlies plaatsvinden en wordt de situatie van kwaad tot erger. Stoppen is onmogelijk geworden en de persoon in kwestie is nauwelijks nog te herkennen.

Wat is alcoholisme

Wat is de definitie van een alcoholist?

Wanneer ben je alcoholist?

Problematiek met drank ontstaat als de volgende zaken op jou van toepassing zijn:

  • Je hebt van alcohol consumeren een gewoonte gemaakt
  • Je hebt het nodig om met bepaalde situaties om te gaan
  • Je hebt steeds vaker en steeds meer alcohol nodig om je goed te voelen
  • Je hebt steeds meer alcohol nodig om te kunnen ontspannen

Herken je bovenstaande punten? Dan kan het zijn dat je een alcoholverslaving hebt ontwikkeld.

Als jij niet meer kunt zonder drinken en psychische en fysieke symptomen ervaart wanneer je niet consumeert, ben je verslaafd geraakt.

Lees ook: Wanneer ben je alcoholist?

Hoe herken je een alcoholist?

De kenmerken van een alcoholverslaafde

Alcoholisme is te herkennen aan een aantal zaken. Iemand is verslaafd als de persoon in kwestie:

  • consumeert om zijn stemming te veranderen
  • constant pogingen doet om te stoppen
  • ontwenningsverschijnselen ervaart
  • niet genoeg (meer) heeft aan één of twee drankjes
  • regelmatig ruzie krijgt over zijn drinkgedrag en agressief gedrag vertoont
  • fysieke symptomen ervaart
  • zijn werk/studie begint te verwaarlozen

Hoeveel drink je als alcoholist?

Alcoholisme is te herkennen aan een aantal zaken. Iemand is verslaafd als de persoon in kwestie:

  • consumeert om zijn stemming te veranderen
  • constant pogingen doet om te stoppen
  • ontwenningsverschijnselen ervaart
  • niet genoeg (meer) heeft aan één of twee drankjes
  • regelmatig ruzie krijgt over zijn drinkgedrag en agressief gedrag vertoont
  • fysieke symptomen ervaart
  • zijn werk/studie begint te verwaarlozen

Wat gebeurt er met je lichaam als je teveel alcohol hebt gedronken?

Via het bloed komt het in aanraking met verschillende organen: de lever, nieren, alvleesklier, hart- en bloedvaten, darmen en de longen.

Wanneer je regelmatig te veel consumeert, loop je kans op ernstige schade aan deze organen op de lange termijn. Alcoholisme verhoogt verder het risico op kanker en hart- en vaatziekten en alcohol heeft daarnaast invloed op de sekshormonen en spieren. Je zult allerlei onaangename symptomen ervaren.

Meer de verdieping in? Lees alles over comazuipen

Stadia alcoholisme (fases)

Eerste gebruik en experimenteren

De startleeftijd is de eerste keer dat iemand een drankje consumeert. Hoewel bij andere drugs de meeste mensen stoppen na het experimenteren, is er bij alcoholgebruik vaak een fase van geïntegreerd gebruik.

Geïntegreerd gebruik

Met geïntegreerd gebruik wordt bedoeld dat de gebruiker alcohol gebruikt zonder daarbij last te hebben van de negatieve consequenties ervan. Bijvoorbeeld: het consumeren in sociale situaties. Er is geen invloed op werk- en schoolprestaties of relaties.

Alcoholproblematiek

Wanneer geïntegreerd gebruik zich ontwikkelt in stevig drankgebruik of beperkingen in het dagelijkse leven veroorzaakt, is er sprake van alcoholproblematiek. De gebruiker zal onaangename symptomen ervaren.

Stevig drinken

Hierbij horen of ‘zwaar drinken’ of ‘overmatig drinken’. Met ‘zwaar’ bedoelen we: iemand die minstens één keer in de week meer dan vier (vrouw) of meer dan zes (man) glaasjes drinkt. ‘Overmatig’ alcoholgebruik betekent volgens het Trimbos Instituut wekelijks minstens 14 glaasjes (vrouwen) of 21 (mannen).

Stoornis in alcoholgebruik (alcoholverslaving)

Stevig alcoholgebruik leidt niet altijd tot een stoornis in dit gebruik. In hoeverre er sprake is van een stoornis hangt af van de invloed van het gebruik op het functioneren, niet van de mate van gebruik. Hierbij zijn belangrijke kenmerken craving naar het middel, controleverlies op andere zaken in het leven en het centraal stellen van alcoholgebruik.

Symptomen en stadia alcoholisme

Wat zijn de symptomen van alcoholisme?

Een verslaving zal gedragsveranderingen als gevolg hebben. Verder zijn er ook lichamelijke symptomen, zoals zweten, waarmee drinkers te maken zullen krijgen, voornamelijk in een later stadium.

Gedragsveranderingen die te herkennen zijn:

  • Vergeetachtig
  • Slechte concentratie
  • Financiële problematiek
  • Veranderingen in gedrag
  • Ontkennen en leugens
  • Minder contact met vrienden en familie
  • Verbergen van flessen
  • Onverantwoordelijkheid (te laat komen op afspraken)

Lichamelijke symptomen:

  • Geestelijke verwarring
  • Trillen en zweten
  • Toename in gewicht
  • Vaker ziek
  • Ontstoken maagslijmvlies
  • Hersenbeschadiging
  • Schade aan lever
  • Slecht eten
  • Slecht slapen
  • Verhoogd risico op kanker

Wat te doen bij vermoeden alcoholisme?

Vermoed je dat iemand uit jouw omgeving een verslaving heeft of drink je zelf te veel? Herken je de symptomen? Wacht niet met hulp zoeken en neem contact op met een professionele hulpverlener bij jou in de buurt, of bel met de landelijke Alcohol Infolijn: 0900 – 1995 (€ 0,10 per minuut). Ook kun je altijd terecht bij je huisarts, bij De Druglijn (078-151020), bij Tele-Onthaal op nummer 106, of bij de GGZ.

Alcoholisme partner

Heb je een partner die aan alcohol verslaafd is? Dat kan erg moeilijk zijn, maar ga er nooit vanuit dat jij het probleem van je partner kan oplossen. Doe je dat wel, dan is het voor de drinker makkelijk om te blijven consumeren. Vergeet ook niet om goed voor jezelf te blijven zorgen (lees: je eigen leven te blijven leiden) en weet dat je nooit alleen staat. Zoek hulp en praat erover.

Daarnaast mag je je grenzen aangeven en duidelijk maken welke nadelige gevolgen je ondervindt aan het drinkgedrag. Accepteer nooit geweld. Veroordeel of verwijt je partner niet, maar maak wel duidelijk dat alcohol de problemen erger maakt en niet bijdraagt aan een oplossing. Geef aan dat je de situatie erg moeilijk vindt, je je zorgen maakt en graag wil helpen. Zoek samen professionele hulp en een behandeling. Je kan er natuurlijk ook altijd voor kiezen om de relatie te verbreken; dat is je goed recht.

Alcoholisme partner en familie

Herstellen van alcoholisme

Je kunt niet zomaar stoppen; de ontwenningsverschijnselen kunnen levensgevaarlijk zijn. Een verslaving moet je afbouwen onder professioneel toezicht en met de juiste behandeling.

Een behandeling kan overigens alleen succesvol zijn wanneer cliënten daadwerkelijk gemotiveerd zijn om te stoppen. Gedwongen opname werkt niet. Een interventie met familie en/of vrienden kan helpen om cliënten in te laten zien dat dit niet langer zo kan en dat hulp noodzakelijk is.

Medicijnen tegen alcoholisme

Er zijn medicijnen die helpen om ontwenningsverschijnselen te verlichten en die de kans op terugval verkleinen. Kalmeringsmiddelen (benzodiazepines) en vitamine B kunnen symptomen zoals trillen en onrust bij het ontwennen tegengaan, alsook ernstige situaties.

Acamprosaat en nalmefeen zullen de drang naar alcohol verminderen. Naltrexon zal ook de drang verminderen, en daarnaast het genot van het alcoholgebruik wegnemen. Vraag altijd hulp aan je arts en lees aandachtig de informatie die in de bijsluiters staat.

Pas wel op met medicatie. Lees ook: Bloedverdunners en alcohol

Advies nodig?
Bel onze hulplijn

Ma. t/m Vrij. van 08:00 – 22:00
Weekend: 12:00 – 17:00

Bel onze hulplijn

Ma. t/m Vrij. van 08:00 – 22:00
Weekend: 12:00 – 17:00